Сансызбай Сарғасқаев «Тәмпіш қара» повесі

№5 орта мектеп

Сансызбай Сарғасқаев

«Тәмпіш қара» повесі

(үзінді)

6-класс

Өткізген: Піралина Гүлжанат Жәрдембергенқызы.

Қазақ тілі мен әдебиеті

пәнінің мұғалімі

Шалқар қаласы

2013-2014 оқу жылы

Сабақтың тақырыбы: Сансызбай Сарғасқаев «Тәмпіш қара» повесі

Сабақтың мақсаты:

Білімділік:Сансызбай Сарғасқаевтың «Тәмпіш қара» повесінің үзіндісін оқыту арқылы соғыстан кейінгі жылдардағы ауыл тұрмысы, ондағы балалар өмірі, пионерлерге тән асыл қасиеттер туралы таным-түсініктерін, білім дағдыларын қалыптастыру; шығарманың тақырыбы мен идеясын, сюжеті мен композициялық құрылымын меңгерту;

Тәрбиелік:Повестегі Ертай, Шаншатай, Бейсекүл образдары арқылы жас буындарды патриоттық рухта тәрбиелеу; жақсыны үйреніп, жаманнан жиренуге баулу;

Дамытушылық: теориялық білімдерін практикамен ұштастырып, шығармаға сатылай кешенді талдау жасату, повесть кейіпкерлері табиғатына талдау жасату, өзіндік ой-пікірлерін ортаға салдыру;

Сабақтың түрі: жаңа тақырыпты меңгерту

Әдіс-тәсілдері: сұрақ-жауап, сатылай кешенді талдау, шығармашылық жұмыс, СТО стратегиялары, тренинг;

Көрнекілігі:интерактивті тақта, слайд, қабырға газеті, газет-журналдар;

Пәнаралық байланыс: тарих, музыка

Пайдаланылған әдебиет:

«Қазақ балалар әдебиетінің кітапханасы». Алматы: Жалын, 1990 ж. Т.9.

Сабақтың барысы:

І. Ұйымдастыру кезеңі

Оқушылардың сабаққа қатысымын тексеру;

Оқушылар назарын сабаққа аудару;

Жаңа сабақтың мақсатын таныстыру; жүргізілетін жұмыс үлгілеріне шолу жасау және жұмыс дәптерін үлестіру, бағалау жолын түсіндіру;

ІІ. Қызығушылықты ояту сатысы

Сұрақтар:

Пионер дегеніміз кім?

Достық дегеніміз не?

Бүгінгі сабақтың осы бір лейтмотиві арқылы тақырыпты анықтап, дәптерге күннің жады мен тақырыпты жаздырту;

ІІІ. Мағынаны тану сатысы

Сансызбай Сарғасқаевтың өмірі мен шығармашылығының басты қыры туралы әңгімелеу;

«Октябрь балалары» газетінің шығу тарихына қатысты мәліметті таныс ету;

«Тәмпіш қара» повесінің мазмұнына сатылай кешенді талдау жасату арқылы шолу жасау;

Сатылай кешенді талдау

Мінездеу

Келеңсіз нәрселерден жырақтау, бойымыздан аулақтату мақсатында повесть кейіпкерлерінің жағымсыз қасиеттері жазылған парақты жыртып тастау ұсынылады.

Cергіту тренингі. Бір ұяшықты таңдап, ішін боятып, кейін мәнін түсіндіру.

Егер Сіз “ашық” сөзі жазылған ұяшықты таңдасаңыз:

“Менің білгенімді басқалар да білсе екен...”

2. Егер Сіз “арена” сөзі жазылған ұяшықты таңдасаңыз:

“Мен ғана біліп, басқалар білмесе...”

3. Егер Сіз “жабық” сөзі жазылған ұяшықты таңдасаңыз:

“Мен де білмейін, өзгелер де білмей-ақ қойсын...”

4. Егер Сіз “соқыр” сөзі жазылған ұяшықты таңдасаңыз:

“Мені ешкім көрмесе, білмейтінімді сезбесе...”

Топтық жұмыс

І топ

Венн диаграммасын сызыңдар. Шаншатай мен Ертайға сипаттама беру арқылы;

ІІ топ

Венн диаграммасын сызыңдар. Повестегі пионерлер мен біздің сыныптың жас ұландарын салыстыра отырып;

ІІІ топ

Қабырға газетін шығару;

Аннотациялық талдау

Аннотация, аңдатпа (лат.annotatіo – ескерту, аңдату) – кітаптың, топтама жинақтың, қолжазбаның мазмұнын оқырманға қысқаша баяндау. Аннотацияда шығармаға баға беріп, автор туралы мәліметтер келтіруі, кітаптың немесе жекелеген мақаланың жазылу тарихын қамтуы, әдебиеттерге және тағы басқа деректерге сілтеме жасауы да мүмкін. Оқырман аннотацияға сүйене отырып, өзіне қажетті әдебиетті таңдай алады.

Жеке жұмыс (үлгерімі төмен оқушыларға)

А) Мәтінде кезіккен ойын атауларын теріп жаз.

____________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________

Б) Повестегі басты және жанама кейіпкерлерді жаз.

____________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________

В) Мәтіннен Тәмпіш қараның портретін теріп жаз.

____________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________

ІҮ. Ой толғаныс сатысы

Кейіпкерге хат

Повесть кейіпкерлері Шаншатай, Бейсекүл, Ертай үшеуінің біріне хат жаз.

Ү. Жаңа сабақты бекіту

Тест

1. Ертай салған сурет қай газетке шықты?

А) тек қабырға газетіне;

Б) “Октябрь балаларына”;

В) “Ауыл айнасы” газетіне;

2. “Тәмпіш қара” повесі неше бөлімнен тұрады?

А) 7;

Б) 8;

В) 9;

3. Повестегі тәмпіш қара кім?

А) Шаншатай;

Б) Иманбек;

В) Ықсан;

4) Өнерге құштар, суретші пионер кім?

А) Шаншатай;

Б) Ертай;

В) Бейсекүл;

5. Пошташы кім?

А) Келдібай;

Б) Мешітбай;

В) Теке қарт;

«ТОПТАҒЫ АХУАЛ»:

Сабақтың басындағыCіздің сезімдеріңіз бен эмоцияңызды сипаттайтын3 сын есім;

Сабақтың соңындағыCіздің сезімдеріңіз бен эмоцияңызды сипаттайтын3 сын есім.

ҮІ. Бағалау. Топ басшыларының белгілеуімен сабақ барысындағы белсенділіктерін анықтай отырып бағалау. «5»- тік бағасы көп топқа жоғары белсенділіктері үшін «Балалар шығармашылығы» журналын үлестіру;

Үйге тапсырма:

«Тәмпіш қара» повесіне поэтикалық талдау жасау: теңеу, эпитет, фразеологизмдер;

Шығармашылықпен айналысатын оқушылар газетке ұсынатын материалдарын әкелу;

“Досы көпті жау алмайды” тақырыбында эссе жазу;

Адрес публикации: https://www.prodlenka.org/metodicheskie-razrabotki/53634-sansyzbaj-sarasaev-tmpish-ara-povesi