Сценарий праздника «Уярня»

МОУ «Сотнурсая средняя общеобразовательная школа»

Волжского района Республика Марий Эл

Сценарий праздника

« Уярня пайрем»

Составитель: учитель русского языка и

литературы и ИКН

Александрова Надежда Васильевна

-2020-

Пайрем уремыште эртаралтеш. Уярня концерт площадке. Уярня варам ыштыме.. Устембалне шокшо самовар ден мелна пушлана. Уярня кува-влак (курчак)

Сакар кува: Поро кече, уна, родо-тукым ,пошкудем-влак!

Сакар кугыза: Поро да весела пагытда лийже.

Сакар кува: Таче мемнан Ӱярня пайрем !Саламлем тендам тиде пайрем дене!

Сакар кугыза Ӱярня пайрем – марий калыкын ик эн йӧратыме да вучымо пайремже.

Сакар кува: Ӱярня пайрем - пӱртӱсын ылыжме татше. Уярня -телым ужатыме да шошым вашлийме пагыт.

Сакар кугыза. Ӱярня пайрем – родо дене вашлиймаш, унала коштмо жап.

Сакар кува. Ӱярня пайрем – йолкурык гыч мунчалтыме врема.

Сакар кугыза :Уярня пайрем шорыкйол деч 7 арня вара лийын.

Сакар кува: Сакар, а кузе тиде пайремым марий калык эртарен?

Сакар кугыза: Мый гын тиде пайрем эртарымым ковам дечак тыге шарнен кодынам: марий калык эртарен кумдан, арня мучко.

Рушарня- арня пурымо кече

Шочмо- Унам вашлийме

Кушкыжмо–оръен – влак у родо дене мелнам кочкыныт.

Вургече- курык гыч мунчалтеныт

Изарня- родо уна кас .

Рушарня -Уярням ужатыме кече.

Сакар кува:Сылне пайрем Уярня,
Шуйна ынде ик арня.
Мурена да куштена,
Шокшо мелнам кочкына.

Сакар кугыза:Могай Ӱярня мелна деч посна. Мелна кавасе йыргешке кечым ушештара. Ожно тудым вӱргечын гына кочкаш тӱҥалыныт. Марий калык мелналан эре Ю вийым пуэн. Озавате руашым тылзе да шӱдыр-влак лекме деч вара гына луген. Тыге осал вий мелна нӧштылмым огеш уж ман шонен.

Сакар кува: Ӱярня мелнам чеверракым да тамлыракым кӱэштыныт гын, шушаш ийыште илыш уланрак лиеш ман шотленыт. Икымше мелнам Юмо лукыш пыштеныт. Мелнам кӱзӧ дене пӱчкын огытыл, кид дене катен кочкыныт.

Сакар кугыза :Таче мемнан пайремышкына шуко уна-влак толыныт. Нуно яра кид дене толын огытыл. А тамле Уярня мелнам конденыт. Кажныже шке мелнажым сунен пукшынеже да мастар улмыжым ончыктынеже.

Конкурс« Уярня мелна»

Сакар кува: Уярня йор-йор-йор-йор

Мелна чож-чож

Кашта лоч-лоч,

Родо-шамыч.

Сакар кугыза: Кувандаем, могай кашта нерген мутым луктыч.

Сакар кува: Ончал сайрак курыкыш..Ӱярня годым мунчалташ марий-влак йолкурыкымат, вес семынже «ӱярня каштам», ыштеныт. Чодыра гыч кож але нулго варам конден, сайын локшинчын эрыктеныт, а вара рельс семын – кутышын-кутышын вашла – курык ӱмбач ӱлык марте оптеныт. Вӱдым шавен ияҥденыт. Тушто мужырын-мужырын кид кучен шогалын мунчалтеныт. Тыгодым поснак самырык-влак ойыртемалтыныт. Рвезе тукым «ӱярня курыкышто» шканже келшыше пелашым вашлийын. Вара сӱан мартеат шуктеныт.

Сакар кугыза:Тугеже айста меат Уярня кашташ шогалын мунчалтен ончена.

Сакар кува: Меже коктынжо ынде пеш шонго улына. Самырык-шамыч мунчалтышт.

Конкурс « Уярня кашта» .(ко умбакрак мунчалтен вола)

Сака кугыза: Ой-ой-ой, пылышемлан онгыр йук шоктыш. Уляй Вачи

чапле вульыжым кычкен толеш витне. Тудо кажне Уярня пайремлан чот ямдылалтеш.

Сакар кува: Чын. Тудак толеш . Почешыже эше кок имне вашкат. Кузи Вачин имньыже да Сонган Овокин.

Имне дене кудалыштмаш Ӱярня пайремыште кугу верым эреак налын шоген. Ожныжо, имне пугыш яндар йӱкан оҥгырым сакен, ял йыр оҥгыр йӱкым луктын, мурен-шӱшкен кудал савырнымаш калыкын илыме верже гыч осал вийым лӱдыктен колтымашым ончыктен. Имне терыш шинчын, утларакше ӱдыр-рвезе-влак кудалыштыныт. Нуно, сӱаныш кайыше семын сайын чиен, шӱвыр, тӱмыр почеш мурен-воштыл эртеныт. Кӧжӧ гармоньым шоктен. Калык хор дене имне пӱгысӧ оҥгыр-влакын весела йӱкышт иктыш ушнен. Тыгеракын нимучашдыме сылне йӱк, оҥартыш, сем-влак шоктеныт – теве кушто чын фольклорет, теве кушто марий пайремын сынже, чеверже!.

Сакар кугыза: Кувандай,нине имне-влакат яра огыт тол. Сергей Ванёк -тале гармонист, Шарембал вате –шамычым шынден весела Уярня мурым муралтен толыт. Йодына нуным сценыш кузаш да пайрем кумылнам умбакыже шуяш.

Сакар кува: Мурен –кушташ калыкем

Шангак лектын вет родем,

Гармонь йук шыман йонга,

Мурына умбак шокта.

Конкур « Уярня муро»

Сакар кугыза: Уярня годым калык мурен – куштен гына огыл, игечымат шекланен.

Уярня шочмын лум лумеш – кияр шочеш

Кушкыжмын лумеш – шуко понго шочеш.

Вургечын лумеш – шурно лектыш куандарышаш.

Сакар кува: Уярняште могай кечын эн сай, леве лиеш, вес гана тудо кечын шыданым удыман.

Уярня кече луман – урлыкаш шийме годым йуран.

Уярня деч варат латкок поран лиеш.

Сакар кугыза: Теве тыге тӱрлӧ йӱлам шуктен, модын-воштыл, ӱян мелнам кочкын, уна лийын, Ӱярня пайрем эртен.

Сакар кува: А кузе тиде пайремын мучашленыт?

Сакар кугыза:Паремын пытартыш кечынже, курык йымалне погынышо куштырам поген, олым кылтам ӱмбакыже шогалтен йӱлалтеныт. Тул гыч тӧрштылмӧ деч вара икте-весе деч языкыштым касараш йодыныт. «Ӱярня каен! Вес ийлан адак тол!» - чыла могырым кычкыреныт.

Сакар кува: Мемнан пайремыштына олым кылта олмеш Уярня кува озалана. Адак ик кува веле огыл, турло вер-шор гыч толшо Уярня кува-влак улыт. Кажныжын лумышт да шке койыш-шоктышышт уло. Нуным колышт ончаш кумылда уло мо?

Сакар кугыза :Уло кумылын нуным ончал аклена.

Конкурс « Уярня кува»

Сакар кува: А мучашлан Уярня кувам йулалтен ужатен колтена. « Уярня каен! Вес ийлан адак тол!»

Сакар кугыза: Йушто тек кая мемнан деч, нангая осалым черым. Порым веле кодыжо, чыла шакше йулыжо.

Сакар кува: Пиалан, таза кодса!

Сакар кугыза:Вес гана вашлиймешке! Чеверын!

Сылме пайрем Уярня,
Шуйна ынде ик арня.
Мурена да куштена,
Шокшо мелнам кочкына.

Адрес публикации: https://www.prodlenka.org/metodicheskie-razrabotki/425941-scenarij-prazdnika-ujarnja