Охрана труда:
нормативно-правовые основы и особенности организации
Обучение по оказанию первой помощи пострадавшим
Аккредитация Минтруда (№ 10348)
Подготовьтесь к внеочередной проверке знаний по охране труда и оказанию первой помощи.
Допуск сотрудника к работе без обучения или нарушение порядка его проведения
грозит организации штрафом до 130 000 ₽ (ч. 3 статьи 5.27.1 КоАП РФ).

Свидетельство о регистрации
СМИ: ЭЛ № ФС 77-58841
от 28.07.2014

Почему стоит размещать разработки у нас?
  • Бесплатное свидетельство – подтверждайте авторство без лишних затрат.
  • Доверие профессионалов – нас выбирают тысячи педагогов и экспертов.
  • Подходит для аттестации – дополнительные баллы и документальное подтверждение вашей работы.
Свидетельство о публикации
в СМИ
свидетельство о публикации в СМИ
Дождитесь публикации материала и скачайте свидетельство о публикации в СМИ бесплатно.
Диплом за инновационную
профессиональную
деятельность
Диплом за инновационную профессиональную деятельность
Опубликует не менее 15 материалов в методической библиотеке портала и скачайте документ бесплатно.
13.01.2014

Чувашская фразеология

Васикова Ирина Севастьяновна
учитель родного языка и литературы
Урок по чувашской фразеологии направлен на закрепление знаний об устойчивых выражениях. В ходе занятия ученики учатся быстро определять значение фразеологизмов, что развивает языковую интуицию и обогащает словарный запас. Особое внимание уделяется воспитанию уважения к родной речи, пониманию её богатства и красоты. Практикум в формате мозаики помогает отработать навыки грамотного и выразительного использования образных оборотов в повседневном общении. Урок способствует развитию бережного отношения к языковому наследию и культуры речи.

Содержимое разработки

Урок теми% Чёваш фразеологий.

Урок т.ллев.сем%

Фразеологи =инчен в.реннине аса илсе

=ир.плетсе хёварасси: сёмах =аврёнёш.сен

п.лтер.ш.сене хёвёрт тупса палёртма

хёнёхтарасси?

2) Тёван ч.лхене хисеплеме: юратма

в.рентесси

3) Ч.лхе кёткёслёхне туйма: сёнама хёнёхтарасси;

ч.лхем.р.н сёнарлёхне тишкерсе: илемл. те

янравлё: =еп.= те таса кала=ма в.рентесси?

Урок т.с.% практикум-мозайка урок.?

Урокра усё курмалли меслетсемпе мелсем%

1) учитель сёмах.

2) ачасен кала=ёв.

3) ХП .=лени

4) ыйту- хурав

5) слайдсене ёнлантарни

6) карточкёпа .=лени

7) словарь .=.

8) физкультминутка

Курёмлёх хат.р.сем% 1) Учебник

2) Фразеологи словар.сем

3) Проектор: слайдсем: компьютер?

Урок юхём.

I?        Й.ркел\ тапхёр.? Урок т.ллев.сене ёнлантарни?

II?   PowerPoint компьютер программипе хат.рлен. слайсене ёнлантарса парса лекци ирттерни? 1 слайд


1? Иртн. =улсенче в.реннине аса илсе сёмах майлашёв.н паллисене тупатпёр%

Т.сл.хрен% х.рл. тутёр тутёр к.тес.

пысёк тутёр тутёр в.=.

=.н. тутёр тутёр т.с.

Слайд №2

Предложени ев.р й.ркеллисем

Сёмах майлашёв. й.ркеллисем

асанне й.р. =.тн. тесекалар.

Ансёррисем

Анлисем

Ят п.лтер.шлисем

Глагол п.лтер.шлисем

- й.л чиксен те ку= курмасть

- шёл шурри те кётартмар.

качака сухал.

тим.р пёр=а

ухмаха кёлар

сёмах яв

Сёмах майлашёв.н паллисем%

1) сёмах майлашёв.нчи кирек хёш сёмаха та теп.р сёмахпа ылмаштарма май пур: м.нш.н тесен в.сем ир.кл. =ыхёнура тёра==.?

2) Сёмах майлашёв.нчи кирек хёш сёмаха улёштарсан та: унён п.лтер.ш. уйрём каланё чухнехи пекех юлать?

3) сёмах майлашёв.нчи сёмахсем п.лтер.шне кура ир.кл. =ыхёнса пула==.?

2? Хал. хуп турттарать сёмах =ыхёнёвне илетп.р? Унён п.лтер.ш.% пит. вёйлё харлаттарса (сас кёларса) =ывёрни? Хуп сёмахён та: турттар сёмахён та ахаль чухнехи (ир.кл. =ыхёнури) п.лтер.ш. =ухалнё? +ак сёмахсем: п.р-п.ринпе тачё =ыхёнса: хёйсен п.лтер.шне =ухатнё та урёх п.лтер.ш туяннё? Ун пек сёмах =ыхёнёв.сене сёмах =аврёнёш. е фразеологизм те==.? Сёмах =аврёнёш.сене ч.лхе наукин уйрём пай. – фразеологии т.пчет? Фразис – грек сёмах.: чёвашла каласан «сёмах: сёмах =аврёнёш.» тени пулать: логос – «в.рент\»?        

Слайд №3

Фразеологизмсен синтаксисри

п.лтер.ш.

Ир.кс.р =ыхёну

Сёмах

=аврёнёш.

Фразеологзм п.рлеш.в.

Фразеологзм п.рл.х.

яка пыр

Хуйха пут

+ёкёр =.рт


3? Ачасем учитель хы==ён доска =ине сёмах =аврёнёш.сем =ырса: в.сен п.лтер.ш.сене тупа==.: предложенисем тёва==.? 

Шалчи тулч.: пу= ват: пу=а =.м.р: й.п чиксен те ку= курмасть: =уламан пёру: ку= ш(ё)тарса кайр.: к.р.к арки йёвала: патак =и: хёлхуна тёрат?

4? Сёмах майлашёв.семпе сёмах =аврёнёш.сен уйрёмлёх.сене палёртса таблица сёнар?

Сёмах майлашёв.%

Ир.кл. =ыхёнура тёра==.: сёмахсене улёштарсан та: в.сен п.лтер.ш. улшёнмасть?

х.рл. тутёр х.рл. панулми

тутёр к.тес. панулми йывё==и

Сёмах майлашёв.нчи сёмахсем предложенире т.рл. членсем пулма пултара==.?

Хулара т.рл. тутёр туянтём?

Сёмах майлашёв.сем пуплевре ир.кл. пулса пыра==.?

Сёмах =аврёнёш.%

Тачё: =ир.п =ыхёнура тёрать? Сёмахсене ылмаштарма: улёштарма =ук? Ылмаштарсан: улёштарсан п.лтер.ш. улшёнать?

Патак =и «ватнине: =апнине чёт» п.лтер.шпе =\рет?

Турпас =и: турат =и теме==.( яшка =и: =ёкёр =и те==.): малтанхи п.лтер.ш. улшёнать?

Сёмах =аврёнёш.нчи кашни сёмах. член пулмасть? Сёмах =аврёнёш.нчи сёмахсем яланах п.р п.лтер.шл.?

Вёл кашни кун патак =иет?

Фразеологизмсем хёйсем т.лл.н пулса пыма==.? В.сем =ир.пленсе ларнё хат.р сёмах =аврёнёш.сем? Кала=упа =ыру ч.лхинче п.р улшёнмасёр усё кура==.?

4 слайд

 

 

СЁМАХ +ЫХЁНЁВ,

Н?И?Ашмарин

М?Ф?Чернов

Л?П?Сергеев


5? Ачасем хёйсем п.лекен фразеологизмсене аса иле==.? Предложенисем тёва==.?

5 слайд

ШАЛЧИ ТУЛЧ,

+УЛАМАН ПЁРУ

ПАТАК +И

ПАРЁМА К,Р

ЫЙХА ПУТ

ХАЛАП +АП

ТЁМ ПЁШАЛ

ТУРТИ К,СКЕ


6? Асёрхаттарни% фразеологизмсем нумай п.лтер.шл. тата п.р п.лтер.шл. пула==.:

6 слайд

ТЕМИ+Е П,ЛТЕР,ШЛ, ФРАЗЕОЛОГИЗМСЕМ

П,Р П,ЛТЕР,Ш

ТЕМИ+Е П,ЛТЕР,Ш

ТУРТИ К,СКЕ

ЮПЛ, СЕН,К

Т/Р ПИЛ,К

САРЁ ЫВЁЛ

ЙЫТЁ ПУЛЛИ

ВЁРТТЁН КУ+

+ИР,К ТЁРРИ

синонимлё (тим.р пёр=а: хыт кукар) 

7 слайд

Синонимлё фразеологизмсем

ШЫВ СЫПНЁ – ПУЛЁ ПЕК

ПАТАК +ИТЕРЧ, - ХЁЛХА ЧИККИ ПАЧ,

ТИМ,Р ПЁР+А– ХЫТ КУКАР

ПУ+ Т/ПИНЧЕН С,Р,М ТУХАТЬ– Ч,РЕ УРА Т,ПНЕ +ИТР,


антонимлё (=ине тёр – алё сул):

8 слайд

АНТОНИМЛЁ ФРАЗЕОЛОГИЗМСЕМ

+ИНЕ ТЁР

АЛЁ СУЛ

=анё тавёрса .=ле

т\р пил.кл.

омонимлё (кукёр алё – сусёр: алли кукёр =ын) пула==.?

9 слайд

ОМОНИМЛЁ ФРАЗЕОЛОГИЗМСЕМ

КУКЁР АЛЁ – ВЁРЁ:

КУКЁР АЛЁ – СУСЁР АЛЁЛЛЁ +ЫН

САРЁ ЫВЁЛ – ХИТРЕ ЫВЁЛ:

САРЁ ЫВЁЛ – УПЁШКАН ВИ++,М,Ш

ШЁЛЛ,

ЙЫТЁ ПУЛЛИ – ШЫВРИ ПУЛЁ ЙЫШ,:

ЙЫТЁ ПУЛЛИ – ПУР ЛАРУ-ТЁРУРАН ТА

+ЁМЁЛЛЁН ТУХАКАН

7? +.н. материал =ир.плетме учитель качасене тетрадь =инее сёмах майлашёв.семпе фразеологизмсем =ыртарать: ушкёнлаттарать% =ёкёр =и: яшка =и: патак =и: ас ил: турти к.ске: к.пи к.ске: хёлхи юпл.: юпл. сен.к: тём пёшал: тём куршанак: тырё авёрт: сёмах авёрт?

8? Фразеологизмсен предложенири вырённе палёртни? В.сем предложенин пур член. те пулма пултара==.?

Каллех ёна ку=ран пёхса (танл?% хёраса: пёхёнса – м.нле?) пурён вара: ёнах итле (обст?)?

+апла вара вёл: п.р .= патне пымасть: .=пе лутёрканмасёр: т\р. пил.кл. (танл?% канл.: лайёх: .=лемес.р – м.нле?) \ср. (обст?)?

Пурте хаваслён кулса яч.=? Салампи =.= шёл шурри те кётартмар. (сказ?)?

Пухура манн пит пи=. (сказ?)?

9? Чёвашла-вырёсла фразеологи: чёваш сёмах.сен словар.семпе .=лени? 10 слайд

СЛОВАРЬСЕМ

КЁВАКАЛ ПУ+ - «ЛЬВИНЫЙ ЗЕВ» (БУКВ? УТИНАЯ ГОЛОВА)

Алла ил

взять на руки

забрать в свои руки

ЧЁВАШЛА-ВЫРЁСЛА ФРАЗЕОЛОГИ СЛОВАР,

(М?Ф?Чернов)

Чёваш сёмах.сен к.неки

(Н?И?Ашмарин)


III.  П.л.ве =ир.плетни?«Фразеологизмсем» темёпа тест ирттерни?

IV?Урока п.т.млемлетни?

V?Киле .=%

+ак ыйтусем =ине хуравлёр%

1? Фразеологизмпа сёмах хушшинче м.нле уйрёмлёх пур?

2? Фразеологизмсемпе =.= усё курса м.н =инчен-т.р каласа

пама пулать-и?        

3?  Фразеологизмсем ч.лхере м.нле вырён йышёна==.?      

Уйрём .=сем%

1? «Чёваш ч.лхинчи фразеологизмсем» ятлё к.ске сочинении =ырмалла?

2? Е тухса кала=ма хат.рленсе килмелле?

Усё курнё литература

1? Н?И?Ашмарин? Чёваш сёмах.сен к.неки? Чёваш к.неки издательстви? – Шупашкар: 2001?

2? М?Ф?Чернов? Современный чувашский язык? Слово:фразеологизм и свободное сочетание слов? – Чебоксары: 1988?

7? Народная школа? №2: 1992? с? 74 – 77?

Адрес публикации: https://www.prodlenka.org/metodicheskie-razrabotki/28234-chuvashskaja-frazeologija

Свидетельство участника экспертной комиссии
Рецензия на методическую разработку
Опубликуйте материал и закажите рецензию на методическую разработку.
Также вас может заинтересовать
Свидетельство участника экспертной комиссии
Свидетельство участника экспертной комиссии
Оставляйте комментарии к работам коллег и получите документ
БЕСПЛАТНО!
У вас недостаточно прав для добавления комментариев.

Чтобы оставлять комментарии, вам необходимо авторизоваться на сайте. Если у вас еще нет учетной записи на нашем сайте, предлагаем зарегистрироваться. Это займет не более 5 минут.

 

Для скачивания материалов с сайта необходимо авторизоваться на сайте (войти под своим логином и паролем)

Если Вы не регистрировались ранее, Вы можете зарегистрироваться.
После авторизации/регистрации на сайте Вы сможете скачивать необходимый в работе материал.

Рекомендуем Вам курсы повышения квалификации и переподготовки