Урок хъазт «Нæ рæсугъд азæлгæ æвзаг»

Урок – хъазт «Нæ рæсугъд азæлгææвзаг»

1 конкурс «Разминкæ»

1 командæ:

1) Ныхасы хæйттæ ахуыр кæны…(Морфологи)

2) Иртæстон хауæны фарстатæ сты… (кæмæй? цæмæй? кæцæй?)

3) Ирон æвзаджы разæвæрдтæ сты…. (æд,æнæ)

4) Лæмæгъ хъæлæсонтæ сты… (æ, ы)

2 командæ:

1) Дзырдбаст æмæ хъуыдыйад ахуыр кæны…(синтаксис)

2) Гуырынон хауæны фарстатæ сты …. (кæй? цæй? кæм? цæм?)

3) Цавæр стилæй фыст сты энциклопедитæ, ахуыргæнæн

чингуытæ? (наукон)

4) Фæсæфтуан- инаг цы ныхасы хайы ис, уый у… (миногми)

3 командæ:

1) Æрхæцæн нысæнттæ ахуыр кæны … (пунктуаци)

2) Миниуæгæвдисæг æмæ ахастæвдисæг вæййынц … (миногонтæ)

3) Æрмæст сæйраг уæнг-сæйрат цы иувæрсыг хъуыдыйады вæййы, уый

хуыйны… (номхуындон хъуыдыйад)

4) Фæсæфтуан - гæйæ цы ныхасы хайы ис, уый у… (фæрссагми)

2 конкурс «Куыд зонæм ныхасы хæйттæ» (Чи тагъддæр!)

(3 командæйæн дæр гæххæттыл фыст фæйнæ иу дзырды:

1) « хæлардзинад»

2) «литературæ»

3) «æмгардзинад»

(алы дамгъæйыл дæр æрхъуыды кæнут дзырд - алыхуызон ныхасы хæйттæ куыд уой, сæрмагонд æмæ æххуысгæнæн. Зæгъæм, х – хорз (миногон), л – лæг (номдар) æмæ а.д. )

3 конкурс «Ахуыргæнæг цавæр у?»

(Бæлвырд рæстæгмæ алы командæ дæр дзырд «ахуыргæнæг» - мæ фыссы æмбæлон бæрæггæнæнтæ. Чи фылдæр ныффысса, уыцы командæ рамбылдта.)

4 конкурс «Сныв кæн æмбисонд»

(Алы командæйæн дæр гæххæттыл фыст иу æмбисонд. Хъуамæ йæ иннæтæ ма зоной. Бæлвырд рæстæгмæ хъæуы сныв кæнын æмбисонд, цæмæй йæ иннæтæ базоной).

1) Цæваг галæн йæ сыкъа сæтты.

2) Мыст къахта æмæ гæдыйы сæр ракъахта.

3) Дæ уат куыд у, дæ къæхтæ афтæ адаргъ кæн.

5 конкурс «Капитанты конкурс»

(дзырды алы дамгъæйыл дæр хъуамæ æрхъуыды кæнат фæйнæ 5 номдары иу. ным. Номон хауæны. Зæгъæм: мад – м – (мыст, мыд, маймули, мыртгæ, мæнæргъы)

1) «СÆРД»

2) «КÆРТ»

3) «БÆРЗ»

(Цалынмæ капитантæ фыссынц, уæдмæ иннæтимæ скæнын конкурс)

6 конкурс «Чи фылдæр?

(алы командæ дæр бæрæг рæстæгмæ дзырд«кæфхъуындар»- æй саразæд ног дзырдтæ – номдартæ иу. ным. Н.х.)

(хъæд, уарын, уад, фæндыр, фау, уынд, нуры, уынæр, рын, фын, фыд, фæд, хъуын, кæф, хъуыр, уæн, кау, дурр, кар, рæнхъ, фыр, хъæдур)

7 конкурс «Хуымæтæг фарстатæ»

(1 минутмæ чи фылдæр фарстатæн дзуапп ратдзæн).

1 командæ

1) Цавæр агуывзæйæ нæй дон бануазæн (афтид)

2) Кæмæн у йæ лæппын хуры тын? (хæфсæн)

3) Цы хабар æрцыд æртхъирæны мæйы 31 – æм бон? (ахæм бон нæй)

4) Цы у уæззаудæр: иу килæ зæгæлтæ æви иу килæ бæмбæг? (иухуызон)

5) Хъæлæрдзы, дзедыр, мæнæргъы – уыдон сты… (гагадыргътæ)

6) Чи уыдысты Сатанайы мад æмæ фыд? (Уастырджи æмæ Дзерассæ)

2 командæ

1) Уасæг цæмæн зары? (дзурын нæ зоны)

2) Цавæр дон не’ ййафы фурды? (тагъд дон)

3) Æппынæдзух дзыхы ис, фæлæ йын аныхъуырæн нæй (æвзаг)

4) Чызджытæ фылдæр сты æви сывæллæттæ? (сывæллæттæ)

5) Ирон алфавиты дыккаг дамгъæ… (Ææ)

6) Куыд хуындис нарты стырдæр хæзнатæй иу - нуазæн къус?

(Уацамонгæ)

3 командæ

1) Цы ис рудзынг æмæ дуары æхсæн (бæттæг æмæ)

2) Кæй фены лæг хуры скасты разæй? (йæ сыхаджы)

3)Суткæйы раздæр бон вæййы æви æхсæв? (æхсæв)

4) Æппæты зондджындæр маргъ? (уыг)

5) Цал дамгъæйы ис ирон алфавиты? (43)

6) Чи уыд Дзерассæйы фыд æмæ кæм цард? (Донбеттыр, цард доны бын)

8 конкурс «Саразут радзырд»

(Бæлвырд рæстæгмæ дзырдтæм гæсгæ саразын радзырд, сæргонд дæр ын раттын)

(Сæрд, бирæ зонгæтæ, курсытæ, улæфын, ног зонындзинæдтæ, денджыз, разыйæ баззайын, цымыдисаг, арфæ кæнын, пайда уæвын æмæ а.д.)

9 конкурс «Дæргъвæтин æмхъæлæсонтæ»

(Бæрæг рæстæгмæ æрхъуыды кæнын номдартæ иууон нымæцы Н.х. дæргъвæтин æмхъæлæсонтимæ. Чи фылдæр ныффысса, уый рамбылдта).

10 конкурс «з дамгъæйæ дзырдтæ»

(Бæлвырд рæстæгмæ ныффыссын номдартæ 3 дамгъæйæ иу. ным. Н.х.)

11 конкурс «Куыд зонæм фразеологизмтæ»

(Алы командæ дæр хъуамæ сæмбырд кæна 2 фразеологизмы æмæ сын бацамона сæ нысаниуæг. Иу фразеологизм пантомимæйы хуызы равдисын. Чи рæвдздæр, уый рамбылдта)

1 командæ

Цæстытæ къултыл сты хойы йæ ныуурс йæхи

(Йæ цæстытæ ныуурс сты. Йæхи къултыл хойы

2 командæ

Куыдз кæнынц тъыссы æмæ алыран лæдзæджы йе’ взаг цард

(Куыдзæмæ лæдзæджы цард кæнынц. Йе’взаг алыран тъыссы.)

3 команд

Туманæй æрбахаста мысты йæ пыхс хуынкъ сæрыл агуры.

(Мысты хуынкъ туманæй агуры. Пыхс йæ сæрыл æрбахаста.

ХАТДЗÆГТÆ скæнын.

1 командæ

Х

Æ

Л

А

Р

ДЗ

И

Н

А

Д

(Сæрд, бирæ зонгæтæ, курсытæ, улæфын, ног зонындзинæдтæ, денджыз, разыйæ баззайын, цымыдисаг, арфæ кæнын, пайда уæвын æмæ а.д.)

2 командæ

Л

И

Т

Е

Р

А

Т

У

Р

Æ

(Сæрд, бирæ зонгæтæ, курсытæ, улæфын, ног зонындзинæдтæ, денджыз, разыйæ баззайын, цымыдисаг, арфæ кæнын, пайда уæвын æмæ а.д.)

3 командæ

Æ

М

Г

А

Р

ДЗ

И

Н

А

Д

(Сæрд, бирæ зонгæтæ, курсытæ, улæфын, ног зонындзинæдтæ, денджыз, разыйæ баззайын, цымыдисаг, арфæ кæнын, пайда уæвын æмæ а.д.)

1 командæ «Фразеологизмтæ»

Цæстытæ къултыл сты хойы йæ ныуурс йæхи.

2 командæ

Куыдз кæнынц тъыссы æмæ алыран лæдзæджы йе’ взаг цард.

3 командæ

Туманæй æрбахаста мысты йæ пыхс хуынкъ сæрыл агуры.

Капитанты конкурс (фæйнæ 5 дзырды)

1 командæ

с

æ

р

д

2 командæ

к

æ

р

т

3 командæ

б

æ

Р

з

Адрес публикации: https://www.prodlenka.org/metodicheskie-razrabotki/392326-urok--hazt-n-rsugd-azlg-vzag